AOW-gerechtigde leeftijdsverwachting

U zult het waarschijnlijk al weten, maar het nieuws is compleet aan mij voorbijgegaan – hier in Engeland. Ik heb het over de koppeling van de AOW-leeftijd aan de levensverwachting. Ik schrok me dood toen ik op de SVB site zag dat ik niet met mijn 67ste – en drie maanden – maar pas met mijn 69ste – en zes maanden – recht heb op een AOW uitkering¹. Ik werd er attent op gemaakt in een artikel² in het Financieel Dagblad over het onderzoek dat het kabinet gaat doen op aandringen van bijna de hele Tweede Kamer naar de vraag of de AOW-leeftijd minder snel kan stijgen dan de levensverwachting – dat scheelt mij misschien een jaar en drie maanden.

Als econoom vind ik dit geschuif met de AOW leeftijd statistisch interessant. Gaat het CBS haar definitie van de beroepsbevolking hier ieder jaar op aanpassen?³ Maar geen nood: het CBS heeft alvast een voorschot genomen op de toekomst en in haar statistieken de bovengrens van de beroepsbevolking vastgesteld op 75 jaar. Volgens de SVB site valt zelfs de pensioenleeftijd van mijn zoon daar in – al weten we natuurlijk niet wat de toekomst brengt …

Vraag: Waarom is de afspraak dat voor ieder jaar dat Nederlanders langer leven, een jaar extra gewerkt moet worden, gemaakt?

Antwoord: Als AOW-gerechtigde ontvang je een AOW-uitkering tot je overlijdt. Als de AOW-uitkering niet verandert, maar mensen leven gemiddeld genomen langer, dan stijgt het totale bedrag dat de overheid besteedt aan AOW-uitkeringen. Het bedrag stijgt ook als de AOW uitkering stijgt, bijvoorbeeld vanwege inflatie correctie of welvaart correctie.⁴ De overheid beoogt de kosten van de oudedagsvoorzieningen beheersbaar te houden. Dat kan ze doen door het aantal AOW-gerechtigden te beperken of door het bedrag van de AOW-uitkering te verlagen. Met de maatregel beoogt de overheid het eerste.

1. Op de SVB site kunnen u en uw leerlingen aan de hand van de geboortedatum de verwachte AOW-gerechtigde leeftijd berekenen.
2. Onderzoek naar lossere koppeling AOW-leeftijd aan levensverwachting, Lien van der Leij en Martine Wolzak, Financieel Dagblad, 27 november 2018
3. Deze vraag laat leerlingen nadenken over de definitie van het begrip beroepsbevolking – op het moment van schrijven vallen ze zelf ook nog – ruim – binnen de door het CBS gestelde grens.
4. De inflatie is van 2000 tot 2017 12,5%, terwijl de AOW-uitkering in deze periode met 33,6% is gestegen. Bron: Statline, CBS, historische reeksen Sociale Zekerheid, Bevolking en Prijzen geraadpleegd op 28 november 2018.