Schulden zijn schulden
Ik herinner mij de crisis rond de Griekse staatsschuld in 2010. Die staatsschuld is er nog steeds, eind 2017 was het 178,6% van het bbp1. In 2010 was dit 146,2% van het bbp2. Wat ik me daarvan herinnerde, is dat iedereen over Griekenland heenviel vanwege de hoge overheidsschuld, maar dat er weinig aandacht was voor de gemiddelde schuld – privaat3 en publiek – per Griek. De private schuld was in 2010 128,1% van het bbp4. Dit percentage bedroeg in 2010 voor Nederland 225,8%4, terwijl de overheidsschuld 59,3% van het bbp was2. Deze getallen geven een ander beeld van de schuldenpositie van de Grieken, dan alleen de overheidsschuld. Ik denk dat we ons allemaal moeten realiseren, Grieken, Nederlanders, en andere aardbewoners, dat schulden schulden zijn, of ze nu door de overheid zijn aangegaan of door onszelf.
Volgens de Global Debt Monitor 2018 staan we nu met z’n allen – wereldwijd – $ 237 biljoen5 in het rood. Daarvan is zo’n $ 59,6 biljoen overheidsschuld6.
1 Newsrelease Euroindicators, Eurostat, 23 april 2018.
2 Volgens gegevens van de Google Public Data Explorer – waar ik nog gegevens van 2010 vond.
3 Niet-financiële instellingen en gezinshuishoudingen
4 Private sector debt, consolidated, Eurostat, 11 augustus 2016
7 Global Debt Monitor 2018, Institute of International Finance, 9 april 2018. Hierin staat $ 237 trillion, en in de VS is dat 1012, dus biljoen.
8 Global Debt Clock, Economist op het moment van schrijven.